Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
Aquela nena de Sarria...
O Proxecto
O Proxecto
O colectivo Egeria ven de confeccionar, co apoio da Consellería de Cultura, Educación e Universidades da Xunta de Galicia, e a colaboración do Concello de Sarria e a Real Academia Galega, a exposición “AQUELA NENA DE SARRIA” para honrar a Xela Arias, a quen se dedica este ano o Día das Letras Galegas, e que naceu o 4 de marzo de 1962.
Aínda que pola necesaria asistencia sanitaria naceu no lucense Sanatorio Pimentel, no rexistro consta como nacida en Sarria, pois seus pais eran sarriáns, e vivían na Granxa Escola fundada en Barreiros polo financeiro Antonio Fernández Lopez, da que o pai da nena, Valentín Arias, era director. Xela, ata 1965, viviu en Barreiros, e en Lugo de 1965 a 1969, acudindo a estudar ao Colexio Fingoi, tamén iniciativa do “Fillo de Antón de Marcos”, Antonio Fernández, creador deste especial Colexio do que puxo á fronte a Ricardo Carballo Calero, que o gobernou desde a súa creación en 1950 ata 1965.
A Exposición
A exposición, composta por doce paneis, reflicte o tempo sarrián e lucense de Xela Arias, a súa querenza por Sarria e o rural, o seu vencello co noso idioma, e o empeño en que se recoñecese XELA como o seu nome real. Complétase a mostra con poemas dirixidos a Xela por alumnos/alumnas dos Institutos sarriáns Xograr Afonso e Gregorio Fernández, por poetas de Sarria, e de compañeiras poetas galegas que seguen os camiños que Xela trazou, e ata un conxunto de “Vilariñas”, especiais micropoemas con imaxes cos que un grupo de membros da Nova Poesía Guitírica honra a Xela no seu Ano.
Complétase a mostra cunha serie de fotografías facilitadas pola familia de Xela, e unha serie de debuxos da pintora lucense Sabela Arias, que conforman un especial complemento ás fotografías que foron o punto de partida da autora para este traballo. A mostra terá carácter itinerante, visitando en primeiro lugar os centros educativos de Sarria, e logo os dos concellos limítrofes, para despois da Festa das Letras iniciar percorrido polo resto de Lugo e Galicia.
Os Paneis
01 Aquela nena de Sarria
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
Os pais da cativa, collidos das mans, mantiñan fixos un no outro os ollos ben abertos á esperanza.
02 A familia Arias-Castaño
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
Os Arias-Castaño son do Val de Sarria, nas terras de Lugo. Proceden da casa de A Vilerma...
03 En Barreiros e Fingoi
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
En Barreiros, Antonio Fernández López creou unha escola primaria de Orientación Agrícola.
04 Chámome Xela
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
María de los Ángeles Arias y Castaño naceu o 4 de marzo de 1962 no Hospital de Lugo.
05 Xeliña fala galego
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
A primeira manifestación pública de vencello de Xela co noso idioma prodúcese aos 6 anos.
06 Primeiras Letras
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
O seu primeiro traballo publicado é "A fraga dos paxaros faladores e a fraga leopardicia".
07 Poetas de Sarria a prol de Xela
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
Voces actuais da poesía sarriana álzanse na honra da xúa compañeira, que toda Galicia honra.
08 Novas voces falan de Xela
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
Xela, poeta e mestra, sabía da arte da escrita desde moi cedo.
09 Vilariñas para Xela Arias
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
Á luz de Díaz Castro, en Guitiriz da Terra Chá, o colectivo Nova Poesía Guitírica homenaxea a Xela.
10 Elas: Compañeiras de Viaxe
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
Para Xela, poesías de mulleres que conforman un mundo poético ao que Xela abriu fiestras.
11 Lembrando a Xela
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
Familiares, amigos, e figuras das letras galegas, lembran a Xela Arias no seu ano.
12 Esa Xela que volve a nós
Con este proxecto queremos pescudar, saber algo máis, daquela nena sarriá, que levaba a escrita no sangue. Mesmo saber que quedaba nela, de maior, da ilusión e de forza da nena sarriá que foi.
Xela, xa maior, púxose no lugar da Xela de nove anos para revivir aquela nenez sarriá.